8 Ιουνίου 2012

ΑΙΧΜΗΡΟΣ #3



"Λοιπόν φίλοι επειδή με αφορμή τον Κασιδιάρη πρέπει να μορφωνόμαστε κιόλας, βρήκα ευκαιρία να σας παραθέσω όσα γράφουν λεξικά και συλλογές παροιμιών και νεοελληνικών εκφράσεων για τη ρίζα ουσιαστικά του ονόματος, δηλ. τις λέξεις κασσίδα, κασσιδιάρης αλλά και το λατινικό cassis! Ωραία ιστορία, δεν λέω...

Πάμε λοιπόν στον Μπαμπινιώτη που λέει ότι η λ. κασσίδα (χωρίς πληθ.) είναι η πάθηση του τριχωτού της κεφαλής με αποτέλεσμα την τριχόπτωση, δηλ. η αλωπεκία ή αλωπεκίαση, τουτέστιν η φαλάκρα! Η λατινική λέξη cassis  σημαίνει περικεφαλαία, κάτι που παραπέμπει σε κάτι λείο και γυαλιστερό, όπως δηλ. γίνεται το κεφάλι πολλών όταν χάνουν τα μαλλιά τους!
 Η λ. κασσίδης σημαίνει φυσικά το πρόσωπο που παρουσιάζει αυτή την εικόνα , το ρήμα κασσιδιάζω έχει την έννοια προσβάλλομαι ή υποφέρω από κασσίδα και το επίθετο κασσιδιάρης έχει δύο έννοιες: α) αυτός που πάσχει από κασσίδα, ο φαλακρός και β) (μτφ) ψωροπερήφανος, ακατάδεκτος.

Μάλλον γνωστή σε πολλές περιοχές της χώρας και η φράση "μαθαίνει στου κασσίδη το κεφάλι" σαν αναφορά σε κάποιον που αποκτά εμπειρία σε κάτι πειραματιζόμενος σε άλλον, που αναγκαστικά υφίσταται, υπομένει κάτι!  Ίσως και να προέρχεται από τα γιατροσόφια που επιχειρούσαν κομπογιανίτες γιατροί για να κρατήσουν τα μαλλιά  τους οι άνδρες, πού τό 'φεραν βαρέως να κάνουν φαλάκρα!

Αχ, να δεις τί σού 'χω για μετά, πού 'λεγε κι ένας στίχος...

Στο λεξικό Νεοελληνισμών (Α. Δημητρίου) η λέξη κασίδα (με ένα σίγμα) σημαίνει επιπλήττω, κατσιαδιάζω κάποιον ή και τον δέρνω! [Βλέπεις τώρα φίλε μου πώς βγαίνουν στη φόρα οι χαρακτήρες των ανθρώπων;] Εξ ου και φράσεις "ο προϊστάμενος τό 'χει στο πρόγραμμα να μας τρίψει την κασίδα..." ή μην μάθω πως είπε ψέματα γιατί θα σου τρίψω την κασίδα..."! Εννοούν φυσικά ότι θα σου τρίψω το κεφάλι, αυτό που δεν έχει μαλλιά και μυαλά μάλλον...

Έ, όχι μάγκες, όποιος διαβάζει βρίσκει θησαυρούς! Ο Τ. Νατσούλης στο βοβλίο "Λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις" σημειώνει και πάλι με ένα σ'ιγμα για τις λέξεις κασίδα και κασιδιάρης τα εξής: Το κράνος των αρχαίων Ρωμαίων, ονομαζόταν στα βυζαντινά χρόνια "κασσίς" (cassis/Γ. Χατζηδάκης) ή "κοσίντα"... Στην Κρήτη και στα Επτάνησα η λέξη σώζεται ακόμη με αυτή τη σημασία ενώ στην υπόλοιππη Ελλάδα εξέφραζε την κατάσταση της αλωπεκίας, της φαλάκρας!

Χωρίς να είμαι κακός μπορώ βάσιμα να υποθέσω ότι επειδή πολλά επώνυμα προέρχονται από διάφορες καταστάσεις ή είναι παρατσούκλια ή παραφθορές ονομάτων παλαιότερων εποχών ή και γλωσσών το επώνυμο "Κασιδιάρης" πιθανώς προήλθε επειδή κάποιος πρόγονός του αποκαλούνταν έτσι γιατί ήταν φαλακρός! Οπότε κατά το συνήθως συμβαίνον στα χωριά να προσφωνούν με παρατσούκλια ή χαρακτηριστικά ο ένας τον άλλον έμεινε και πέρασε μετά και επίσημα ως επώνυμο λ.χ. " Ο Μήτσος, ο κασιδιάρης μωρέ..." ή "ο Γιώργης, ο καραβοκύρης..." ή " ο Παναγιώτης, ο μυλωνάς..." κ.λπ.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου