Στο φως της δημοσιότητας, 73 χρόνια μετά τη συγγραφή του, βγήκε το «μανιφέστο του ελεύθερου δημοσιογράφου», το οποίο είχε επιμεληθεί στο Αλγέρι το Νοέμβριο 1939 ο Αλμπέρ Καμί. Το κείμενο δεν δημοσιεύθηκε ποτέ από την εφημερίδα «LeSoir Rebublicain», στην οποία ο μετέπειτα διάσημος συγγραφέας εργαζόταν ως αρχισυντάκτης (μόλις 26 ετών τότε),καθώς οι αποικιοκρατικές αρχές εξέδωσαν σχετική απαγόρευση. Οι έννοιες που διέκρινε ο Καμί ως συστατικά στοιχεία της ελεύθερης δημοσιογραφίας και η ανάλυσή τους δεν άρεσαν διόλου στις πολιτικές ηγεσίες των χωρών, οι οποίες είχαν μόλις εμπλακεί στον αιματηρό Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια συνεργάτις της γαλλικής εφημερίδας Monde εντόπισε πρόσφατα το ντοκουμέντο στα Εθνικά Αρχεία των Υπερπόντιων Εδαφών, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Μασσαλία. Το συγκλονιστικό κείμενο, μέρος του οποίου αναδημοσιεύτηκε από την εφημερίδα «Τα Νέα», αποτελεί ακόμα και σήμερα όχι μόνο μάθημα δημοσιογραφίας, αλλά και στάση ζωής…
Απέναντι, λοιπόν, στην καταστολή των ελευθεριών, τα μέσα για να παραμένει ένας δημοσιογράφος ανεξάρτητος είναι, σύμφωνα με τον Καμί, τέσσερα: Διαύγεια, άρνηση, ειρωνεία και επιμονή. Διαύγεια ως καθαρή, αντικειμενική ματιά στα τεκταινόμενα. Άρνηση ως επιλογή του τι προτάσσει κανείς στη δημοσιότητα και τι όχι. Ειρωνεία ως το μέσο που χτυπά τους ισχυρούς και αυτοί «πονάνε». Επιμονή ως συνεχής προσπάθεια ανάδειξης αυτών που οι κατέχοντες την εξουσία προσπαθούν να κρατήσουν κρυμμένα κάτω απ’ το χαλί.
Ας αφήσουμε, όμως, πίσω την περίοδο του δεύτερου μεγάλου Πολέμου, επιστρέφοντας στην εποχή μας. Από το λαμπρό σκεπτικό του Καμί ας απομονώσουμε την αρχή της «διαύγειας». Η έννοια αυτή είναι δομική για τη δημοσιογραφία, ιδιαιτέρως σήμερα που η εμπορική διάσταση έχει κυριαρχήσει του ποιοτικού περιεχομένου. Σημαντική μερίδα ανθρώπων του Τύπου (γραπτού και ηλεκτρονικού) αγνοεί το ηθικό- δημοκρατικό πλαίσιο λειτουργίας του και μπροστά στην πιθανότητα οικονομικής καταβαράθρωσης κινείται λαϊκιστικά και επικίνδυνα. Δρώντας εντελώς ανεύθυνα, καλλιεργεί το μίσος εναντίον των πολιτικών προσώπων, εναντίον της πολιτικής και εν κατακλείδι εναντίον της ίδιας της κοινωνίας. Κατοχή, κρεμάλα, χούντα, δοσίλογοι, γερμανοτσολιάδες, προδότες είναι μόνο μερικές από τις λέξεις που γράφτηκαν με έντονα γράμματα σε πρωτοσέλιδα πολιτικών εφημερίδων και σε τίτλους ειδησεογραφικών blogs. Η διάθεση για πραγματική κριτική στα πολιτικά πεπραγμένα επισκιάζεται από τις άναρθρες κραυγές και ο έλεγχος της εξουσίας μετατρέπεται σε πογκρόμ εναντίον της.
Περνώντας απ’ την πολιτική στον αθλητισμό, τα λόγια δυστυχώς πολλές φορές περιττεύουν. Φήμες που μέσα σε μια ώρα γίνονται «αποκλειστικές ειδήσεις», κατάπτυστα συνθήματα, προκλητικότατες λέξεις και λογοπαίγνια ντροπής αποτελούν δυστυχώς την πλειοψηφία περιεχομένου τόσο στα πρωτοσέλιδα, όσο και στην εσωτερική ύλη των αθλητικών εφημερίδων. Αυτά προκύπτουν, βέβαια, όταν αντί για δύο, το πολύ τρεις αθλητικές εφημερίδες εκδίδονται δέκα. Όποιος πλειοδοτεί σε αλητεία, αυτός κάνει τις περισσότερες πωλήσεις. Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί συμβαίνει ο, τι συμβαίνει στα ελληνικά γήπεδα. Φυσικά, η ευθύνη δεν ανήκει αποκλειστικά στις εφημερίδες, αλλά οι κατεξοχήν εκπρόσωποι του ορθολογισμού στο χώρο θα έπρεπε να αποβλέπουν στον κατευνασμό και όχι στην πόλωση. Μακροπρόθεσμα το «προϊόν» που εμπορεύονται- δηλαδή το ποδόσφαιρο- θ’ αποκτούσε άλλη αίγλη και οι δουλειές τους θα πήγαιναν καλύτερα. Αλλά τελικά προτιμούν την ταύτιση με τον οπαδό, «συνεισφέρουν» στην καλλιέργεια των παθών γύρω από μια δευτερεύουσα ασχολία και συμβάλλουν στη διασπορά της βίας στην ελληνική κοινωνία, κατά τη διάρκεια μιας δυσχερέστατης περιόδου.
Βγάλαμε έναν ολόκληρο χειμώνα, περιμένοντας το τέλος ενός εκ των παραμυθιών της Χαλιμάς, που εμπνεύστηκε και σκηνοθέτησε κάποιος κ. Τσάκας. «Πράσινο Γουέμπλεϊ», «επιθετική τριπλέτα με Ροναλντίνιο, Κακά και Τέβεζ», «υπόσχεση για κατάκτηση ευρωπαϊκού τροπαίου» ήταν μόνο ορισμένοι από τους πρωτοσέλιδους τίτλους. Βέβαια, τέτοια πρωτοσέλιδα φαντάζουν ακίνδυνα μπροστά στην «ΤΣΑΠΟΥ» που προέκυψε ως βασικό συμπέρασμα οπαδικής εφημερίδας μετά το «ντέρμπι της φωτιάς» μεταξύ Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού και ανδρών των ΜΑΤ στο κατάμεστο ΟΑΚΑ. Ή μπροστά στις ολοσέλιδες φωτογραφίες μαϊμούδων, οι οποίες συνοδεύονταν από ευθείες απειλές σε πρόσωπα και θεσμούς. Κάποιες απ’ τις απειλές έγιναν πράξεις και έτσι προέκυψαν έως και εκρήξεις. Και αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά σε όσα θα γίνουν τα επόμενα χρόνια εάν οι έχοντες την μπαγκέτα συνεχίσουν να ακολουθούν το ίδιο μοτίβο. Καλή φώτιση, μια και είναι άγιες οι μέρες που διανύουμε…
πηγή: soccerplus.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου